Wat is ATEX? De Europese richtlijn voor explosiegevaarlijke omgevingen

Werken in een explosiegevaarlijke omgeving brengt risico’s met zich mee. Een kleine vonk of statische elektriciteit kan leiden tot een explosie of brand. Het is daarom van vitaal belang dat bedrijven en organisaties die in deze omgevingen werken, de juiste veiligheidsmaatregelen nemen. 

In Europa is er een specifieke richtlijn genaamd ATEX, die bedrijven helpt bij het beheersen van deze risico’s. In dit artikel bespreken we de basisprincipes van ATEX en de belangrijkste technische aspecten.

Wat is ATEX?

ATEX staat voor ATmosphères EXplosibles. Het is een Europese richtlijn die van kracht is sinds 1 juli 2003 en van toepassing is op alle apparaten en beschermingssystemen die bedoeld zijn voor gebruik in potentieel explosiegevaarlijke omgevingen. 

De richtlijn is van toepassing op alle industrieën waarin potentieel explosieve atmosferen kunnen voorkomen, zoals de chemische, petrochemische, farmaceutische, voedingsmiddelen- en drankenindustrie, evenals op fabrikanten van elektrische apparatuur. Ook wel industrieën met ATEX zonering genoemd.

Het belang van ATEX

Het belang van ATEX ligt in het beschermen van werknemers tegen explosiegevaar in potentieel explosieve omgevingen. De ATEX richtlijnen zijn opgesteld om de risico’s van explosies te minimaliseren en ervoor te zorgen dat werknemers veilig kunnen werken in explosiegevaarlijke omgevingen.

Explosies in deze omgevingen kunnen ernstige gevolgen hebben, waaronder lichamelijk letsel, materiële schade en zelfs de dood. Door het toepassen van de ATEX richtlijnen worden de risico’s van explosies geminimaliseerd door het voorschrijven van specifieke eisen en maatregelen die bedrijven moeten nemen in explosiegevaarlijke omgevingen.

Het implementeren van de ATEX richtlijnen en ATEX zone indeling kan ook financiële voordelen bieden voor bedrijven, omdat het minimaliseren van de risico’s van explosies kan helpen om de productiviteit en de efficiëntie te verhogen. Dit terwijl de kosten voor ongevallen en materiële schade worden verminderd.

Classificatie van explosiegevaarlijke omgevingen

Explosiegevaarlijke omgevingen worden geclassificeerd op basis van de aanwezigheid en de mate van ontvlambare stoffen in de atmosfeer. 

De classificatie is gebaseerd op de frequentie en duur van de aanwezigheid van explosieve stoffen en de hoeveelheid lucht in de ruimte. Hierbij kunnen we onderscheid maken in zes verschillende classificaties, namelijk zone 0 t/m 2 en zone 20 t/m 22. 

Zones 0 t/m 2 hebben betrekking tot gas-explosiegevaarlijke omgevingen en zones 20 t/m 22 tot stof-explosiegevaarlijke omgevingen. Voor alle zones gelden specifieke eisen waaraan ze moeten voldoen.

Wat is een ATEX zone?

Een ATEX zone is een omgeving waarin de kans op explosiegevaar aanwezig is. Deze explosiegevaarlijke omgeving kan ontstaan door gas, dampen, nevel of stof dat vrijkomt bij bepaalde werkprocessen.

De ATEX-richtlijn vereist dat werkgevers explosiegevaarlijke omgevingen in zones classificeren. Vervolgens moeten ze geschikte apparatuur gebruiken die voldoet aan de vereisten voor de betreffende zone. 

Apparaten die zijn ontworpen voor gebruik in zone 0 of 20, moeten voldoen aan de strengste eisen, terwijl apparaten die zijn ontworpen voor gebruik in zone 2 of 22, aan minder strenge eisen hoeven te voldoen.

ATEX zone laten inrichten door ICM Projects

ATEX zones binnen jouw bedrijf of organisatie dienen te voldoen aan strenge eisen die worden gesteld vanuit de ATEX-richtlijnen. Er zullen daarom diverse maatregelen getroffen moeten worden om de veiligheid van personeel en apparatuur te waarborgen.

Een aantal van deze maatregelen kunnen betrekking hebben tot het plaatsen van een geschikte vloer en het aanbrengen van markeringen om de ATEX zones aan te duiden.

Hierbij kun je denken aan het plaatsen van een ESD (antistatische) vloer om elektrostatische ontladingen te voorkomen, wat de kans op explosiegevaar verminderd. Ook zal de ATEX zone duidelijk aangegeven moeten worden door middel van markering en het plaatsen van gevarenborden.

ICM Projects kan jouw bedrijf of organisatie helpen bij het plaatsen van een ESD vloer en direct de markeringen aanbrengen. Hierdoor vang je twee vliegen in één klap slaan waardoor de bedrijfswerkzaamheden niet onnodig lang stil hoeven te liggen.

Bij ICM Projects kunnen wij voldoen aan alle wensen van de klant. Vraag daarom vrijblijvend een offerte aan of maak een afspraak om langs te komen in onze showroom. Op basis van de specifieke behoeften van jouw onderneming gaan we op zoek naar een passende oplossing voor een bedrijfsvloer.