ATEX zone bepaling
- Publicatie datum april 19, 2023
- Auteur Joost van Hulst
- Laatst aangepast december 6, 2023
800 ATEX zone bepaling is het proces waarbij bedrijven de potentieel explosiegevaarlijke zones in hun faciliteiten identificeren en classificeren volgens de Europese richtlijnen ATEX 153 en ATEX 114.
Deze zones, ook wel bekend als explosiegevaarlijke omgevingen, kunnen ontstaan door de aanwezigheid van brandbare stoffen zoals gassen, dampen, nevels of poeders. Het is van groot belang om de ATEX zones te bepalen en te classificeren om de veiligheid van werknemers en apparatuur te waarborgen.
Waarom is ATEX zone bepaling belangrijk?
Explosies kunnen catastrofale gevolgen hebben, zoals letsel, schade aan apparatuur en eigendommen, en zelfs dodelijke slachtoffers. Om deze reden zijn bedrijven wettelijk verplicht om ATEX zone bepaling uit te voeren en passende maatregelen te nemen om de risico’s te beperken.
Bovendien kan het niet voldoen aan de wettelijke verplichtingen leiden tot boetes, aansprakelijkheidskwesties en reputatieschade. Door je aan de ATEX richtlijnen te houden beperk je de kans op financiële-, materiële- en letselschade.
Hoe voldoen bedrijven aan de wettelijke eisen voor ATEX zone bepaling?
Bedrijven kunnen voldoen aan de wettelijke eisen voor ATEX zone bepaling door het uitvoeren van een gedetailleerde risicoanalyse en -evaluatie van hun faciliteiten.
Hierbij wordt gekeken naar de aanwezigheid van potentieel explosieve stoffen, de omgevingstemperatuur, de aanwezigheid van ontstekingsbronnen en de fysieke eigenschappen van de ruimte.
Vervolgens kan de zone ingedeeld worden in een specifieke ATEX-categorie om te kunnen bepalen welke maatregelen er genomen moeten worden. Er bestaan namelijk verschillende classificeringen van ATEX zones.
Lees ook: ATEX betekenis
Methoden voor ATEX zone bepaling
De wet schrijft geen bepaalde methode voor om ATEX zones te bepalen, waardoor bedrijven verschillende methoden kunnen gebruiken om hun ATEX zones te bepalen. Hieronder zullen we een aantal methoden bespreken.
ATEX zonering bepalen volgens ATEX 153
De ATEX 153-richtlijn stelt dat ATEX zones moeten voldoen aan bepaalde veiligheidseisen, afhankelijk van de classificering van het gebied. Veel mensen stellen dat je de ATEX zone kunt bepalen aan de hand van ATEX 153, maar dat is niet helemaal correct.
Het betreft namelijk een richtlijn voor veiligheidseisen en maatregelen die genomen moeten worden voor ATEX zones. Toch kun je door middel van de verschillende ATEX classificeringen een beeld krijgen van in welke categorie een bepaalde zone kan worden ingedeeld:
| Explosiegevaar | Aanhoudend/veelvuldig | Regelmatig | Sporadisch/kortstondig |
| Door gas/damp/nevel | Zone 0 | Zone 1 | Zone 2 |
| Door brandbare vaste stoffen | Zone 20 | Zone 21 | Zone 22 |
| Door stoflagen/ophopingen | Zone 21 | Zone 22 | n.v.t. |
ATEX zonering bepalen volgens NPR 7910
De NPR 7910-methode is een veelgebruikte methode voor ATEX-zone bepaling in Nederland. NPR 7910 is een Nederlandse praktijkrichtlijn die is ontwikkeld om bedrijven te helpen bij het bepalen van de ATEX-zones in hun faciliteiten.
Met de methode wordt er gekeken naar het type explosiegevaar (gas of stof) en de frequentie met tijdsaanduiding van de bedrijfsduur met betrekking tot productie-apparatuur.
| ATEX zone-classificering | Type explosiegevaar | Frequentie (Percentage) | Frequentie (Urencriterium) |
| Zone 0 | Gasexplosiegevaar | Meer dan 10% van de bedrijfstijd | Meer dan 1000 uur per jaar |
| Zone 1 | Gasexplosiegevaar | Tussen de 0,1% en 10% van de bedrijfstijd | Tussen de 10 en 1000 uur per jaar |
| Zone 2 | Gasexplosiegevaar | Minder dan 0,1% van de bedrijfstijd | Minder dan 10 uur per jaar |
| Zone 20 | Stofexplosiegevaar | Meer dan 10% van de bedrijfstijd | Meer dan 1000 uur per jaar |
| Zone 21 | Stofexplosiegevaar | Tussen de 0,1% en 10% van de bedrijfstijd | Tussen de 10 en 1000 uur per jaar |
| Zone 22 | Stofexplosiegevaar | Minder dan 0,1% van de bedrijfstijd | Minder dan 10 uur per jaar |
ATEX zonering bepalen volgens de Duitse literatuur
Volgens de Duitse literatuur is er nog een andere factor om rekening mee te houden bij ATEX zone bepaling. Zo wordt er niet alleen rekening gehouden met de frequentie van de explosiegevaarlijke atmosfeer, maar ook de tijdsduur dat de atmosfeer aanhoudt:
| ATEX zone | Vertoning van gevaarlijke atmosfeer (jaarlijks) | Vertoning van gevaarlijke atmosfeer | Tijdsduur van gevaarlijke atmosfeer |
| Zone 0 | Meer dan 1000 keer | Meer dan 3 keer per dag | Meer dan 10 uur |
| Zone 1 | Tussen de 10 en 1000 keer | 1 keer per maand tot 3 keer per dag | Tussen de 0,5 en 10 uur |
| Zone 2 | Tussen de 1 en 10 keer | 1 keer per jaar tot 1 keer per maand | Minder dan 0,5 uur |
ATEX zone voorzien van de gestelde eisen
Als het gaat om de ATEX zone indeling zal er voldaan moeten worden aan diverse gestelde eisen volgens de ATEX richtlijnen. Afhankelijk van de classificering (0 t/m 2 of 20 t/m 22).
Maatregelen die altijd genomen zullen moeten worden zijn het plaatsen van een geschikte vloer en het aanbrengen van markeringen. Een ATEX zone moet namelijk altijd duidelijk geïdentificeerd kunnen worden en er mogen absoluut geen elektrostatische ontladingen plaatsvinden.
Vandaar dat het plaatsen van een ESD vloer cruciaal is om de veiligheid van werknemers en apparatuur te waarborgen. Daarnaast zal er vloerbelijning aangebracht moeten worden om de ATEX zone duidelijk aan te duiden.
ICM Projects neemt het voor je uit handen
Wij van ICM Projects kun je helpen bij het plaatsen van een kwalitatieve ESD vloer inclusief vloerbelijning. Op deze manier hoeven werkzaamheden niet onnodig lang stil te liggen, aangezien alles in één keer geregeld wordt.
Benieuwd naar de mogelijkheden? Neem contact met ons op of maak een afspraak om langs te komen in onze showroom. Weinig tijd? Geen zorgen, we kunnen ook bij jou langskomen om de mogelijkheden op locatie te bespreken.
OVER DE AUTEUR
